เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2567 ที่สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ มีการประชุมตัดสินกรณีที่มีสมาชิกวุฒิสภา 40 คนยื่นคำร้องผ่านนายพรเพชร วิชิตชลชัย ประธานวุฒิสภา เพื่อขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาความเป็นนายกรัฐมนตรีของ นาย เศรษฐา ทวีสิน หลังจากที่นายเศรษฐาได้นำความกราบบังคมทูลเพื่อโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งนายพิชิต ชื่นบาน เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ทั้งที่นายพิชิตมีประวัติการถูกศาลฎีกาพิพากษาจำคุกในคดีละเมิดอำนาจศาลมาก่อน
ศาลรัฐธรรมนูญได้รับคำร้องดังกล่าวและในวันที่ 14 สิงหาคม ได้มีการออกนั่งบัลลังก์อ่านคำวินิจฉัยและมติที่ได้ลงมติด้วยคะแนนเสียงข้างมาก 5 ต่อ 4 ว่าความเป็นนายกรัฐมนตรีของนายเศรษฐาสิ้นสุดลงเฉพาะตัวตามรัฐธรรมนูญมาตรา 170 วรรคหนึ่ง (4) ประกอบมาตรา 160 (4) และ (5) เนื่องจากขาดความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์และมีพฤติกรรมฝ่าฝืนจริยธรรมอย่างร้ายแรง
ผลจากการตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญนี้ ทำให้คณะรัฐมนตรีทั้งคณะต้องพ้นจากตำแหน่งตามมาตรา 167 วรรคหนึ่ง และส่งผลให้ต้องมีการสรรหานายกรัฐมนตรีคนใหม่ผ่านการลงมติในสภาผู้แทนราษฎร
ขณะนี้มีรายชื่อแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีจากพรรคร่วมรัฐบาลที่คาดว่าจะได้รับการเสนอชื่อดังนี้:
- พรรคเพื่อไทย: นางสาวแพทองธาร ชินวัตร และนายชัยเกษม นิติสิริ
- พรรคภูมิใจไทย: นายอนุทิน ชาญวีรกูล
- พรรคพลังประชารัฐ: พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ
- พรรครวมไทยสร้างชาติ: นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค
การสรรหานายกรัฐมนตรีคนใหม่จะต้องเป็นไปตามกระบวนการที่กฎหมายกำหนด ซึ่งการตัดสินใจครั้งนี้จะมีผลกระทบอย่างมากต่อทิศทางการเมืองของประเทศไทยในอนาคต
